elektrikli araçların çoğunluk için daha mantıklı olduğunu mu anlamamız gerekiyor
Aslında olabilir bu arada çünkü beyaz yaka yılda 2-3 kere tatile giderken molalarla idare eder ama günlük olarak çok ciddi kâr eder karşılığında
Mavi yakada da aynı durum geçerli. Emekli belki yılda 10-15 kere kullanıp onda da uzun yolda kullanıyordur, ona uzun yol fosillisi daha mantıklı olabilir.
Mümessillik için elektrikli örnek çok olmasına rağmen ben halen emin değilim.
Ezici çoğunluk olmasa da muhtemelen gerçekten çoğunluk için mantıklı bu araçlar
Yani şöyle söylim, akıllı saat pazarında da Apple Watch ve Samsung pazar lideridir büyük ihtimalle. Fakat bunun benim için hiçbir anlamı yok. Çünkü ben Garmin kullanıyorum ve dünya genelinde belki Garmin'in 30 katı adette satılan saatler benim ihtiyaçlarıma cevap veremiyor. Yani benim ihtiyaçlarımı çok daha az satılan bir marka karşılıyor. Burada çoğunluk beni temsil etmiyor. Dizelin pazar payının azalması ve elektrikli araçların pazar payının çoğalması da beni temsil etmiyor.
Bu aslında bence süperspor araçlar için geçerli ve tamamen de katılırım buna. Ancak apple, samsung, huawei örneği bana göre elektrikli, hibrit, fosil örneği gibi birşey olur. Garmin gerçekten sıradan bir spor otomobilden de üstün bir örnek çoğu ürünüyle.
Mesela elektrikli araçlar ne kadar çevreci tartışılır.
Üretim anlamında %30 civarı daha az çevreci fosillilere nazaran ama yeni teknoloji oluşuna bağlanıyor. Bir de Tesla'nın getirmeye çalıştığı daha minimalist tasarımlarla ve teknolojisinin de oturması ile üretim anlamında da daha fazla çevreci olması öngörülüyor. Yakıt ve atık yağ anlamında bugün şu haliyle bile fosillileri geçiyor, gelecekte enerji üretimi temizleştikçe daha da geçeceğini düşünüyorum. Bugünü tartışılır ama yarını güzel gözüküyor.
Şimdilik en büyük dezavantajı yetersiz menzil ve gittikçe eskiyip performansı düşen batarya sorunu. Normal fosil yakıtlı araç ile 20 yıl sonra da 1 depo ile aynı menzili gidersin 50 yıl sonra da. Fakat elektrikli araçta batarya eskidikçe menzil düşecek, menzil düştükçe şarj etme sıklığı yükseleceğinden batarya daha da eskiyecektir. Yani tek şarjda 500 km giden batarya 2 yıl sonra 500 km gitmeyecek, şarj döngüsü yükseldikçe performansı gittikçe kötüleşecektir. İlk aldığınızda 8 saat giden laptop bataryası 3 sene sonra 1 saati doldurursa şanslısınız.
Burada laptop örneği maalesef çok hatalı. Öncelikle güçlü bir laptoptaki %100 şarj ne yazık ki yaklaşık %120'lerde. Planlı eskitmeye giriyor muhtemelen. Ancak Apple'ın mobilleri ve Windows tarafındaki rakip mobilite odaklı laptopları için durum farklı ama yine 3 sene sonra 12 saatten 7 saatlere iniyor.
Babanemim astım nebulizatörü ise her gün şarj edildiği halde 7 yıl batarya performansını kaybetmeden çalıştı ve halen de sorunsuz çalışıyor. O lfp bataryalı.
Yine arkadaşım 3 yıl kadar önce dandik bir elektrikli motora aküsü ile aynı hacimde lfp batarya yaptı ve 3 yıldır 100km'nin üzerinde menzili koruyor. İşe git gel yapıyor her gün 15+15km civarı. Ancak sıfır aldığında 6 ay sonra menzil kaybı oldu.
Elektrikli otomobiller şarj ağı artana kadar menzil takıntısını aşmak için altı üstü %20 daha uzun menzil verebilen lion batarya tercih ettiler. Tabi lfp henüz pek gelişmemişti o zamanlar. Bugün bu değişiyor.
Normal otomobil 20 yıl sonra benim otomobilim (2004 accent) gibi 360.000km odo verisi ile devam edebilir muhtemelen. Bu da bir lfp batarya için 800 döngü falan ediyor. Menzili 400km ise sadece 380'e düşer korumazsanız, korursanız hiç düşmez. Bana göre menzil konusu yavaş yavaş ortadan kalkıyor. Hatta elektrikli araç jargonunda 300km üzeri menzil sınırsız menzildir lafı geçiyor artık.
Uzun lafın kısası planlı eskitmeden korunmayı başardığımız sürece bunların hiçbiri dert değil artık. Ve bu planlı eskitme sürecine girecek otomobillerin üretimini durduran da siz gibi elektrikli araçlara sıcak bakmayan insanlar. Bu bağlamda gerçekten çok faydalısınız ama insan yine de fikrinizi değiştirme içgüdüsü ile hareket ediyor
Muhaliflik çok önemli kesinlikle. Bizim hevesle göremediğimiz bazı önemli kusurlar sizin sayenizde çözülüyor bugünkü araçlarda. Bunlardan en önemlilerinden biri lastiklerdi, diğeri malzeme kalitesi. Bunlara ek araçlar ağır ve piller altta olduğu için yol tutuşları muazzam ama bu muazzamlığın getirdiği güvenle konfora uğraşılmamış süspansiyonlarla geldi ilk araçlar. Yine muhalif eleştiriler bunları düzeltti. Bize kalsa elektrikli motosikletler kadar kalitesiz otomobiller olabilirdi belki de piyasada.
Bu anlamda da öz eleştirimle bitirmiş olayım
Ek olarak bugün Tesla'nın kamp modu ve akıllı şerit takip asistanı dediğim otonom sürüş özellikleri olan benzinli bir otomobil 1.8m'ye satılırsa kesinlikle arada kalırım. Çünkü ben zaten evden çalışıyorum ve emekli gibi kullanıyorum aracı. Sadece gezmek ve keyif için. Haliyle zaten tasarrufa çok ihtiyacım yok. Keza yine haliyle elektrikli aracın ömrü benim ömrümden daha uzun olur benim kullanımımla ancak fosil yakıtlı motorun sesi, güçsüz de olsa o hissi, fabrika esasında eski yapısı falan herkes tarafından sevilir herhalde. Zira bugün klasik otomobil tutkunları var sonuçta.
Şu aşamada 1.8m için Hyundai Ioniq'i fosilliler gibi hissettirdiğinden, TOGG'u servis kalitesinden ve güzelliğinden, Tesla Model Y'yi de teknolojisinden düşünüp gönlümde Ioniq yatarak Model Y'yi alacağım gibi gözüküyor 2025 içerisinde.