Adem Helvacı
Süper Üye
- 17 Şub 2017
- 24,294
- 51
Merhaba Değerli Arkadaşlar;
Yine bir bilgilendirme yazısı ile karşınızdayım.
Forumlarda en çok sorulan ve maalesef somut cevabı tam verilemeyen soruların başında gelir
KLİMAM NE KADAR YAKIYOR?
KLİMAM NE KADAR ELEKTRİK HARCIYOR?
BENİM KLİMAM ÇOK MU YAKIYOR ARKADAŞLAR?
AYLIK FATURAM 300TL GELDİ ÇOK MU?
Vs vs,
Bu nedenle Bu yazımızda sizlere, Klimalarımızın enerji tüketim mantıklarına dair gerek data, gerek grafik ve gerekse formüller ile hesaplama yaparak bir klimanın hangi koşullarda ne derece enerji tükettiği ile ilgili bilgi paylaşıp, aynı zamanda evimizdeki diğer elektrikli ev aletleri ile de karşılaştırma yaparak konuyu anlamanızı sağlamaya çalışacağım.
Yazımızın içerisinde bazı noktalarda fazla teknik detay ve bazı elektrik formülleri yazılı olacak ister istemez lakin sonuca ulaşmak adına bu formüllerden geçmek zorundayız yoksa çıkardığımız sonucun makul bir dayanağı olmaz.
Bu yazımda sadece bilgi değil, aynı zamanda teknolojinin de nimetlerinden faydalanmış olacağız zira tüketim verilerini, bu tüketim karşılığında ne ürettiğini ANLIK hesaplamak adına VOLTCRAFT ENERGY LOGGER - TESTO DATA LOGGER ile EXTECH DATA LOGGER kullandım.
Yazımın içeriğinde sizlere görsel olarak bazı ekran alıntıları sunacağım lakin sadece SS olarak görmek yerine data sonuçlarını sizlerin de inceleyebilmesi adına hem programı hem de .REC uzantılı dosyaları da yazımın ekinde sizlere paylaşmış olacağım. Arzu eden önce programları indirip kurabilir, sonra da paylaştığım dataları bu programlarda açarak kendi incelemesini yapabilir.
Artık yazımıza başlayabilirim;
Değerli dostlar, Öncelikle bazı teknik konuları açığa kavuşturmak gerekecek zira yazının devamının anlaşılabilmesi adına buna ihtiyacımız var. Elektrik nedir, Watt nedir Volt nedir vs üzerinden kısaca da olsa geçmekzorundayız.
Bilindiği üzere şebekemizde bulunan elektrik AC dir ve 220 VOLT dur, O halde
VOLT NEDİR? (GERİLİM)
Volt, elektrikte kullanılan potansiyel farkı (gerilim) birimi. Elektromotor kuvvet birimide volttur. Bir ohm'luk bir direnç üzerinden, bir amper'lik elektrik akımı geçmesi halinde direncin iki ucu arasındaki gerilim bir volttur. Sembolü (V) dir
Halk dili ile anlatmak gerekirse ürünlerimizin çalışması için gerekli olan enerjiye VOLT diyebiliriz (Yine de biz yazımızda teknik açıklamasını kabul edeceğiz)
Klimamızın çalışması için 220 volta ihtiyacımız var (monofaz sistemlerden hareketle) Klimamıza 220 Voltu verdiğimizde her şey bitiyor mu? HAYIR.
O halde devam;
Klimamıza 220 voltu verdiğimizde eğer bu elektrik birimini harekete geçirecek olan akım (AMPER) yok ise o 220VOLT gözüne far tutulmuş tavşan gibi durur, hiçbir işlevselliği yoktur. Yani şebekemizdeki elektriği harekete geçiren olgu AKIM dır Sembolü (A) dır. Birimi (I) dır.
Peki AKIM nedir?
Birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımının şiddeti denir. Bir iletkenin belli bir kesitinden saniyede bir kulonluk elektrik yükü geçerse, akım şiddeti bir amper olur. Akım şiddeti I = Q / t formülüne göre hesaplanır.
Q: Elektrik yükü miktarı (kulon), t : Zaman (saniye),
I: Akım şiddeti (amper).
Klimamıza 220 VOLT verdik, AKIM da geldiğine göre sorun yok Klima çalışmaya başladı, Peki bu çalışma karşılığında klimamız bir GÜÇ çekmeye başladı mı? EVET.
O Halde Devam;
Nedir Bu GÜÇ? (WATT)
Elektrik enerjisinde elektrik devresi tarafından taşınan güç olarak tanımlanır. Gücün birimi watt'tır. Elektrikli cihazların birim zamanda harcadığı enerji miktarı olarak da bilinir. 1 saniyede 1 joule enerji harcayan elektrikli alet 1 watt gücündedir. Simgesi (P) dir
Aslında bu işin daha OHM, COS-Fİ (güç faktörü), Fİ(Faz açısı), Endüktif, Konpanzasyon vs kısımlarını da bilmek gerekse de bunun bir fizik veya Temel elektrik dersi olmaması nedeniyle elbette o konulara girmiyorum.
Lakin Klima söz konusu olduğunda bu 3 faktör olan V-A-W yani VOLT AMPER WATT tanımlamaları bizim temel dayanaklarımız olması nedeniyle açıklamak gerekiyordu. Zira ilerleyen sohbetlerimizde çok isimleri geçecektir.
Burada anlaşılacağı üzere Klimamızın çalışması için gerekli olan gerilime VOLT, Bu VOLT u harekete geçirmek için AKIM gerekli, çalıştıktan sonraki ortaya çıkan/tüketilen GÜÇ durumlarını kavrayabildiysek bundan sonrasını çok daha rahat anlayabiliriz demektir.
Tekrar belirtme gereği duyuyorum ki Temel Elektrik konuları ve OHM kanunu gibi durumlar ciddi anlamda karışıktır bu nedenle bazı tamlamaları yaparken kitaptaki gerçek teknik tanımlamalardan bilerek kaçındığımı, anlaşılır hale getirmeye çalıştığımı lütfen göz ardı etmeyiniz. Yani birileri çıkıp da ‘’ ohm kanununda yer alan R=V/I formülüne göre cos fi açıklamalarınız tutarsız’’ derse hiç bu tartışmalara girmemek adına da aşağıya bilerek ohm kanununun basit bir görselini de eklemeyi uygun gördüm.
Arkadaşlar Klimalarımızın ortalama yıllık tüketim verileri zaten enerji etiketlerinde yazmaktadır lakin birincisi kanuni zorunluluk nedeniyle yazılan rakamlar olması nedeniyle güvenirliği tartışılır verilerdir, ikincisi ise her bölgede, her kullanım koşulunda, her kullanıcıda, her montaj şeklinde farklılıklar gösteren sonuçlar mevcuttur. Bu nedenle bu yazımdaki temel amaç bireylerin kendi tüketim verilerini kendisinin de hesaplayabilmesini sağlamak, aynı zamanda elinde teknolojik ölçümleme unsurları olmadan da kabaca bunu hesaplamasına yardımcı olabilmektir.
Ölçümlemelerde bazı karşılaştırmaları yapabilmek adına hem ON/OFF hem de inverter klimalardan ölçüm aldım. Bunun yanı sıra, 40’’ LED aydınlatmalı TV, Direkt rezistansla çalışan ÇAY MAKİNESİ ve aydınlatmada kullanılan ŞERİT LED ile bazen sorulan soru olması nedeniyle sadece klima iç ünite fan motorundan da anlık veri aldım. Hepsini tek tek hesaplayacağız sizinle. Bu arada hesaplamada bir sapma yapmaması adına iç üniteyi sökerek Fan motoruda direkt enerji verdim (Tabi kapasitör girdim araya mecburen) yani tüketimde hesaplama yaparken arada hiçbir elektronik devre olmadan salt tüketim sonucunu görebileceğiz.
Aşağıdaki tabloda bilinçli olarak uzaktan nasıl göründüğünü anlamanız için tüm dataları aynı anda açtım.
Aşağıdaki tabloda ise 18.000BTU klima iç ünite fan motorunun tam 1 saatlik tüketim eğrisini göreceksiniz. Seyir halindeki stabiliteye dikkatinizi çekmek isterim zira birazdan paylaşacağım klima tüketim verilerinde oldukça büyük sapmalar göreceksiniz.
Aşağıdaki tabloda ise, yukarıdaki grafik tablosunun data hali mevcuttur, Başlangıç 14:11 – bitiş 15:11 dir, ekrana sığmadığından bitişi göremezsiniz lakin program ve dataları bilgisayarınıza çekerseniz dakika dakika sonuçları görebilirsiniz.
Bir fan motorunun çalışma prensibi gereği, Asenkron motor olması nedeniyle hava debisindeki ufak değişikliklere bağlı güç değişikliği haricinde dalgalı bir seyir izlemezsiniz. Aynen aşağıya paylaşacağım TV ürününün enerji tüketim verisindeki stabil seyirde olduğu gibi. (Elbetteki backlıght dimming değişikliklerine bağlı birkaç peak mevcuttur)
Aşağıdaki Tabloda ise PHILIPS 40’’ LED TV ile 1 saatlik tüketim verisinin grafiksel sonucu mevcut.
Burada ise aynı tüketimin data sonucu mevcuttur.
Dikkat edileceği üzere seyir hali ne derece dalgalı olursa olsun sistemde sabit bir ortalama sonucu görebiliyoruz.
Bilerek bazı basit ev aletlerini önce paylaştım ki, klimalardaki tüketim karmaşası kafamızı karıştırmasın.
Yine bir bilgilendirme yazısı ile karşınızdayım.
Forumlarda en çok sorulan ve maalesef somut cevabı tam verilemeyen soruların başında gelir
KLİMAM NE KADAR YAKIYOR?
KLİMAM NE KADAR ELEKTRİK HARCIYOR?
BENİM KLİMAM ÇOK MU YAKIYOR ARKADAŞLAR?
AYLIK FATURAM 300TL GELDİ ÇOK MU?
Vs vs,
Bu nedenle Bu yazımızda sizlere, Klimalarımızın enerji tüketim mantıklarına dair gerek data, gerek grafik ve gerekse formüller ile hesaplama yaparak bir klimanın hangi koşullarda ne derece enerji tükettiği ile ilgili bilgi paylaşıp, aynı zamanda evimizdeki diğer elektrikli ev aletleri ile de karşılaştırma yaparak konuyu anlamanızı sağlamaya çalışacağım.
Yazımızın içerisinde bazı noktalarda fazla teknik detay ve bazı elektrik formülleri yazılı olacak ister istemez lakin sonuca ulaşmak adına bu formüllerden geçmek zorundayız yoksa çıkardığımız sonucun makul bir dayanağı olmaz.
Bu yazımda sadece bilgi değil, aynı zamanda teknolojinin de nimetlerinden faydalanmış olacağız zira tüketim verilerini, bu tüketim karşılığında ne ürettiğini ANLIK hesaplamak adına VOLTCRAFT ENERGY LOGGER - TESTO DATA LOGGER ile EXTECH DATA LOGGER kullandım.
Yazımın içeriğinde sizlere görsel olarak bazı ekran alıntıları sunacağım lakin sadece SS olarak görmek yerine data sonuçlarını sizlerin de inceleyebilmesi adına hem programı hem de .REC uzantılı dosyaları da yazımın ekinde sizlere paylaşmış olacağım. Arzu eden önce programları indirip kurabilir, sonra da paylaştığım dataları bu programlarda açarak kendi incelemesini yapabilir.
Artık yazımıza başlayabilirim;
Değerli dostlar, Öncelikle bazı teknik konuları açığa kavuşturmak gerekecek zira yazının devamının anlaşılabilmesi adına buna ihtiyacımız var. Elektrik nedir, Watt nedir Volt nedir vs üzerinden kısaca da olsa geçmekzorundayız.
Bilindiği üzere şebekemizde bulunan elektrik AC dir ve 220 VOLT dur, O halde
VOLT NEDİR? (GERİLİM)
Volt, elektrikte kullanılan potansiyel farkı (gerilim) birimi. Elektromotor kuvvet birimide volttur. Bir ohm'luk bir direnç üzerinden, bir amper'lik elektrik akımı geçmesi halinde direncin iki ucu arasındaki gerilim bir volttur. Sembolü (V) dir
Halk dili ile anlatmak gerekirse ürünlerimizin çalışması için gerekli olan enerjiye VOLT diyebiliriz (Yine de biz yazımızda teknik açıklamasını kabul edeceğiz)
Klimamızın çalışması için 220 volta ihtiyacımız var (monofaz sistemlerden hareketle) Klimamıza 220 Voltu verdiğimizde her şey bitiyor mu? HAYIR.
O halde devam;
Klimamıza 220 voltu verdiğimizde eğer bu elektrik birimini harekete geçirecek olan akım (AMPER) yok ise o 220VOLT gözüne far tutulmuş tavşan gibi durur, hiçbir işlevselliği yoktur. Yani şebekemizdeki elektriği harekete geçiren olgu AKIM dır Sembolü (A) dır. Birimi (I) dır.
Peki AKIM nedir?
Birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımının şiddeti denir. Bir iletkenin belli bir kesitinden saniyede bir kulonluk elektrik yükü geçerse, akım şiddeti bir amper olur. Akım şiddeti I = Q / t formülüne göre hesaplanır.
Q: Elektrik yükü miktarı (kulon), t : Zaman (saniye),
I: Akım şiddeti (amper).
Klimamıza 220 VOLT verdik, AKIM da geldiğine göre sorun yok Klima çalışmaya başladı, Peki bu çalışma karşılığında klimamız bir GÜÇ çekmeye başladı mı? EVET.
O Halde Devam;
Nedir Bu GÜÇ? (WATT)
Elektrik enerjisinde elektrik devresi tarafından taşınan güç olarak tanımlanır. Gücün birimi watt'tır. Elektrikli cihazların birim zamanda harcadığı enerji miktarı olarak da bilinir. 1 saniyede 1 joule enerji harcayan elektrikli alet 1 watt gücündedir. Simgesi (P) dir
Aslında bu işin daha OHM, COS-Fİ (güç faktörü), Fİ(Faz açısı), Endüktif, Konpanzasyon vs kısımlarını da bilmek gerekse de bunun bir fizik veya Temel elektrik dersi olmaması nedeniyle elbette o konulara girmiyorum.
Lakin Klima söz konusu olduğunda bu 3 faktör olan V-A-W yani VOLT AMPER WATT tanımlamaları bizim temel dayanaklarımız olması nedeniyle açıklamak gerekiyordu. Zira ilerleyen sohbetlerimizde çok isimleri geçecektir.
Burada anlaşılacağı üzere Klimamızın çalışması için gerekli olan gerilime VOLT, Bu VOLT u harekete geçirmek için AKIM gerekli, çalıştıktan sonraki ortaya çıkan/tüketilen GÜÇ durumlarını kavrayabildiysek bundan sonrasını çok daha rahat anlayabiliriz demektir.
Tekrar belirtme gereği duyuyorum ki Temel Elektrik konuları ve OHM kanunu gibi durumlar ciddi anlamda karışıktır bu nedenle bazı tamlamaları yaparken kitaptaki gerçek teknik tanımlamalardan bilerek kaçındığımı, anlaşılır hale getirmeye çalıştığımı lütfen göz ardı etmeyiniz. Yani birileri çıkıp da ‘’ ohm kanununda yer alan R=V/I formülüne göre cos fi açıklamalarınız tutarsız’’ derse hiç bu tartışmalara girmemek adına da aşağıya bilerek ohm kanununun basit bir görselini de eklemeyi uygun gördüm.
Arkadaşlar Klimalarımızın ortalama yıllık tüketim verileri zaten enerji etiketlerinde yazmaktadır lakin birincisi kanuni zorunluluk nedeniyle yazılan rakamlar olması nedeniyle güvenirliği tartışılır verilerdir, ikincisi ise her bölgede, her kullanım koşulunda, her kullanıcıda, her montaj şeklinde farklılıklar gösteren sonuçlar mevcuttur. Bu nedenle bu yazımdaki temel amaç bireylerin kendi tüketim verilerini kendisinin de hesaplayabilmesini sağlamak, aynı zamanda elinde teknolojik ölçümleme unsurları olmadan da kabaca bunu hesaplamasına yardımcı olabilmektir.
Ölçümlemelerde bazı karşılaştırmaları yapabilmek adına hem ON/OFF hem de inverter klimalardan ölçüm aldım. Bunun yanı sıra, 40’’ LED aydınlatmalı TV, Direkt rezistansla çalışan ÇAY MAKİNESİ ve aydınlatmada kullanılan ŞERİT LED ile bazen sorulan soru olması nedeniyle sadece klima iç ünite fan motorundan da anlık veri aldım. Hepsini tek tek hesaplayacağız sizinle. Bu arada hesaplamada bir sapma yapmaması adına iç üniteyi sökerek Fan motoruda direkt enerji verdim (Tabi kapasitör girdim araya mecburen) yani tüketimde hesaplama yaparken arada hiçbir elektronik devre olmadan salt tüketim sonucunu görebileceğiz.
Aşağıdaki tabloda bilinçli olarak uzaktan nasıl göründüğünü anlamanız için tüm dataları aynı anda açtım.
Aşağıdaki tabloda ise 18.000BTU klima iç ünite fan motorunun tam 1 saatlik tüketim eğrisini göreceksiniz. Seyir halindeki stabiliteye dikkatinizi çekmek isterim zira birazdan paylaşacağım klima tüketim verilerinde oldukça büyük sapmalar göreceksiniz.
Aşağıdaki tabloda ise, yukarıdaki grafik tablosunun data hali mevcuttur, Başlangıç 14:11 – bitiş 15:11 dir, ekrana sığmadığından bitişi göremezsiniz lakin program ve dataları bilgisayarınıza çekerseniz dakika dakika sonuçları görebilirsiniz.
Bir fan motorunun çalışma prensibi gereği, Asenkron motor olması nedeniyle hava debisindeki ufak değişikliklere bağlı güç değişikliği haricinde dalgalı bir seyir izlemezsiniz. Aynen aşağıya paylaşacağım TV ürününün enerji tüketim verisindeki stabil seyirde olduğu gibi. (Elbetteki backlıght dimming değişikliklerine bağlı birkaç peak mevcuttur)
Aşağıdaki Tabloda ise PHILIPS 40’’ LED TV ile 1 saatlik tüketim verisinin grafiksel sonucu mevcut.
Burada ise aynı tüketimin data sonucu mevcuttur.
Dikkat edileceği üzere seyir hali ne derece dalgalı olursa olsun sistemde sabit bir ortalama sonucu görebiliyoruz.
Bilerek bazı basit ev aletlerini önce paylaştım ki, klimalardaki tüketim karmaşası kafamızı karıştırmasın.