Adem Helvacı
Bu ekranların yüzey kaplamalarında kullanılan H değerleri bir süredir kafama takılıyordu. Çalışmakta olduğum firmada yüzey kaplamaları üzerine gerçekten iyi kalitede insanlar var. Geçen günlerde bir mühendisin size cevaben verdiği videeoyu izleyince ben de en sonunda dayanamayıp bu işin uzmanlarına sorayım dedim. Umarım aldığım bilgiler sizin içinde faydalı olacaktır.
Öncelikle bana ilk söyledikleri şey bu konuda ASTM D3363 (Amerikan Standardı) ve ISO 15184 (Uluslararası Standart) olmak üzere iki adet standart olduğu. Arkadaşın da belirttiği gibi bu değerlerin tanımlandığı standartlar kırılma dayanımı değil de çizilme, bozulma ve oyulma dayanımlarını belirtiyor. Ancak bundan sonrası biraz karmaşıklaşıyor. Öncelikle bu testlere "pencil test" (kalem testi) deniyor. Mohs skalasına göre de derecelendiriliyor. Mohs skalasına göre bazı malzemelerin ne kadar sertlikte olduğunu aşağıdaki resimde görebilirsiniz.
Bu yukarıda gördükleriniz H değerleerine ait olan kısmı. Ancak bu skala bu kadarla yetinmiyor. Toplam skala değerleri aşağıdaki gibi.
9B ‑ 8B ‑ 7B ‑ 6B ‑ 5B ‑ 4B ‑ 3B ‑ 2B ‑ B ‑ HB ‑ F ‑ H ‑ 2H ‑ 3H ‑ 4H ‑ 5H ‑ 6H ‑ 7H ‑ 8H ‑ 9H
yani değerler 9B'den (en yumuşak) başlayıp 9H'a (en sert) kadar uzanıyor. Manyetik Alan Kalkanı (EMI/RFI Shield) gereken yerlerde,standart polikarbonat sertlik değeri 1H'dan küçük olduğu için zaten kullanılamıyormuş. Bundan dolayı LCD panellerin ön tarafları minimum 1H dayanıma sahip olmalıymış. Polikarbonata eklenen farklı kimyasallar ve üretim teknikleri ile bu H değeri yukarı çıkartılabiliyormuş.Toplam skalaya baktığımızda 10B ve 10H değerleri ölçüm skalasında yer almamakta. Bunun nedeni ise bu özellikteki malzemelerin referans kabul edildiğinden kendisinin kendisi ile test edilememesiymiş. Yani arkadaşın dediği 10H ölçüm skalasında bulunmuyor. Arkadaşların söylemlerine göre bazı firmalar 10H hatta 11H gibi kaplama sertliklerinden bahsediyor olmalarına rağmen bunların ciddiye alınmaması gerekiyormuş. Bu firmaların biraz manipülasyon yaptıklarını söylediler. Bunu da H harfini kullanmalarına rağmen Mohs Skalasındaki karşılıklarını karşılıklarını kullanmadıklarını söylediler. Bunu bir nevi karşılaştırma ile buluyorlarmış.
Örnek vermek gerekirse kendi sattıkları klimanın %120 verim ile çalıştıklarını söylüyorlar. Termodinamik buna izin vermiyor. Nasıl bu verimi hesapladıklarını sorunca da; Piyasada afaki olarak %50 performansla çalışan bir klimayı ölçek kabul ettiklerini (bu durumda %50 verimi, %100 verim olarak kabul ediyorlar) kendi %60 performans ile çalışan klimalarını bu referansla %120 verimli olarak hesaplıyorlar.
Arkadaşların bana verdikleri dökümanlar şirket içi dökğman olduğu için burada paylaşamayacağım ancak internet üzerinden bulduğum ISO 15184 standardını aşağıya link olarak bırakıyorum.
Darbe dayanımı (Impack Resistance) ile ilgili ASTM D5420-21 diye bir Amerikan standardı olmasına rağmen Avrupa için böyle bir standart bulunmuyor sanırım. Kırılma dayanımı için belki darbe dayanımını kullanmak daha doğru olacaktır.
Bu ekranların yüzey kaplamalarında kullanılan H değerleri bir süredir kafama takılıyordu. Çalışmakta olduğum firmada yüzey kaplamaları üzerine gerçekten iyi kalitede insanlar var. Geçen günlerde bir mühendisin size cevaben verdiği videeoyu izleyince ben de en sonunda dayanamayıp bu işin uzmanlarına sorayım dedim. Umarım aldığım bilgiler sizin içinde faydalı olacaktır.
Öncelikle bana ilk söyledikleri şey bu konuda ASTM D3363 (Amerikan Standardı) ve ISO 15184 (Uluslararası Standart) olmak üzere iki adet standart olduğu. Arkadaşın da belirttiği gibi bu değerlerin tanımlandığı standartlar kırılma dayanımı değil de çizilme, bozulma ve oyulma dayanımlarını belirtiyor. Ancak bundan sonrası biraz karmaşıklaşıyor. Öncelikle bu testlere "pencil test" (kalem testi) deniyor. Mohs skalasına göre de derecelendiriliyor. Mohs skalasına göre bazı malzemelerin ne kadar sertlikte olduğunu aşağıdaki resimde görebilirsiniz.
Bu yukarıda gördükleriniz H değerleerine ait olan kısmı. Ancak bu skala bu kadarla yetinmiyor. Toplam skala değerleri aşağıdaki gibi.
9B ‑ 8B ‑ 7B ‑ 6B ‑ 5B ‑ 4B ‑ 3B ‑ 2B ‑ B ‑ HB ‑ F ‑ H ‑ 2H ‑ 3H ‑ 4H ‑ 5H ‑ 6H ‑ 7H ‑ 8H ‑ 9H
yani değerler 9B'den (en yumuşak) başlayıp 9H'a (en sert) kadar uzanıyor. Manyetik Alan Kalkanı (EMI/RFI Shield) gereken yerlerde,standart polikarbonat sertlik değeri 1H'dan küçük olduğu için zaten kullanılamıyormuş. Bundan dolayı LCD panellerin ön tarafları minimum 1H dayanıma sahip olmalıymış. Polikarbonata eklenen farklı kimyasallar ve üretim teknikleri ile bu H değeri yukarı çıkartılabiliyormuş.Toplam skalaya baktığımızda 10B ve 10H değerleri ölçüm skalasında yer almamakta. Bunun nedeni ise bu özellikteki malzemelerin referans kabul edildiğinden kendisinin kendisi ile test edilememesiymiş. Yani arkadaşın dediği 10H ölçüm skalasında bulunmuyor. Arkadaşların söylemlerine göre bazı firmalar 10H hatta 11H gibi kaplama sertliklerinden bahsediyor olmalarına rağmen bunların ciddiye alınmaması gerekiyormuş. Bu firmaların biraz manipülasyon yaptıklarını söylediler. Bunu da H harfini kullanmalarına rağmen Mohs Skalasındaki karşılıklarını karşılıklarını kullanmadıklarını söylediler. Bunu bir nevi karşılaştırma ile buluyorlarmış.
Örnek vermek gerekirse kendi sattıkları klimanın %120 verim ile çalıştıklarını söylüyorlar. Termodinamik buna izin vermiyor. Nasıl bu verimi hesapladıklarını sorunca da; Piyasada afaki olarak %50 performansla çalışan bir klimayı ölçek kabul ettiklerini (bu durumda %50 verimi, %100 verim olarak kabul ediyorlar) kendi %60 performans ile çalışan klimalarını bu referansla %120 verimli olarak hesaplıyorlar.
Arkadaşların bana verdikleri dökümanlar şirket içi dökğman olduğu için burada paylaşamayacağım ancak internet üzerinden bulduğum ISO 15184 standardını aşağıya link olarak bırakıyorum.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Darbe dayanımı (Impack Resistance) ile ilgili ASTM D5420-21 diye bir Amerikan standardı olmasına rağmen Avrupa için böyle bir standart bulunmuyor sanırım. Kırılma dayanımı için belki darbe dayanımını kullanmak daha doğru olacaktır.